Andretti’nin Formula 1’e katılımı için pozisyonda ne var? Son aşamada başarısız olabilir mi?

Bu Andretti için şu an kadarki en zorlu mücadele olabilir; sportif, teknik ve mali açıdan haklı olduğunu FIA’ya kanıtlamış olsa da, mevcut 10 takımın şampiyonayı baskı altına alacağı düşünüldüğünde FOM ile bir anlaşma yapmak zor olacaktır.
Ne de olsa mevcut takımların kendi çıkarları var ve Concorde Anlaşması ile belirlenen mevcut değer kaybetme karşıtı ücret kapsamında herhangi bir yeni katılım ihtimaline soğuk bakıyorlar.
Bu ücret 200 milyon dolar olarak belirlenmiş olup, yeni bir takımın gride kabul edilmesi için tam olarak ödemesi gereken bir ücrettir. Daha sonra bu ücret, her biri 20 milyon dolar alan mevcut takımlar arasında paylaştırılıyor. Bu ücret, 11. bir takımın yaratabileceği ödül parası, TV hakları ve sponsorluk yoluyla gelirdeki potansiyel kayıpları sübvanse etmenin bir yolu olarak görülüyor.
Şampiyonanın artan popülaritesi nedeniyle, mevcut takımlar, her bir takımın artan değeri göz önüne alındığında, değer kaybetme karşıtı ücretin yaklaşık 600 milyon dolara çıkarılması gerektiğine olan inançlarında kararlılar.
Doğal olarak mevcut takımlar kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmekte ve 11. bir takıma verilecek herhangi bir destek onlara ters gelecektir. Mevcut takım patronlarından gelen daha açık tepkileri yorumlamak gerekirse, bazı takımlar “pastayı yeterince büyütürse” ek bir katılımcıyı kabul edeceklerdir; Andretti’nin katılımı diğer takımların sponsorlarını parçalamak yerine genel Formula 1 potasına katkıda bulunur.
Diğerlerine göre ise Formula 1’in mevcut dengesini korumanın tek yolu yeni bir katılımcının mevcut bir takımı satın almasıdır – ve eğer mevcut bir takım satmaya istekli değilse, o zaman bu sadece şanssızlıktır. Buna karşı çıkan daha çirkin iddialar da var; bir iddiaya göre Formula 1 mevcut altyapısına farklı bir takımı sığdıramıyor ve padokta yeterli yer yok – bütün bunlar olurken 11. Formula 1 takımı gibi davranan bir film ekibi fazladan bir garaj boşluğunu işgal ediyor…
Andretti, takım satın alma yolunu çoktan denedi ve 2021’de Sauber’i satın almak için bir anlaşma yapmaya çok yakındı – ancak mevcut hissedarların ne kadar kontrolü elinde tutacağı konusunda anlaşamadı.

Geçmişte FIA ve FOM yeni bir takımın kabulü konusunda birleşmişlerdi, ancak bu yılki ihale sürecinde iki tarafın yaklaşımları arasında belirgin bir ayrışma oldu.
FIA Başkanı Mohammed Ben Sulayem, Formula 1 sirkine yeni bir takımın katılması konusunda özellikle istekliydi; Haas’ın gride katıldığı ve Manor’un mali açıdan unutulmaktan kısa bir süre kurtulduğu 2016’dan bu yana şampiyonada 11 takım yer almadı.
Bu nedenle FIA, Formula 1’e 2025 ya da 2026’da katılacak takımlar için bir ihale açmayı kabul etti; bu da gridde başarılı olmak isteyen bir takıma bir dereceye kadar serbestlik sağlayacaktı. Ne de olsa 2026 sezonu güç aktarma organlarında geniş çaplı değişiklikler içerecek ve aerodinamik değişiklikler de bol miktarda olacak.
Ancak FOM, şampiyonaya değer katacak bir takıma ihtiyaç olduğunu savunan Stefano Domenicali liderliğinde daha temkinli bir yaklaşım benimsedi. Bu durum Formula 1 takımlarının çoğu tarafından da yankı buldu.
Andretti, FIA’nın yeşil ışık yakmasına rağmen, FOM’u Formula 1’e bir şeyler katabileceğine ikna etmek için hâlâ yapması gereken işler var. Andretti’yi cazip bir olasılık haline getiren bir dizi faktör var ancak Formula 1’in paydaşları takımın kendi kriterlerine sadece sözde hizmet ettiğini düşünebilir.
Bu kriterlerden biri, FOM’un 2026 düzenlemelerini daha fazla OEM’i Formula 1’e çekmek için kullanmayı ummasıdır. Mevcut turbo-hibrit düzenlemeleri sadece Honda’yı cezbetti; 2026’nın revize edilmiş hibrit kuralları Audi’yi tam üretici bir takım olarak gelmeye teşvik ederken, Ford da Red Bull’un yeni düzenlemeler için güç aktarma sistemi projesine adını koydu.
Andretti, tam anlamıyla bir tedarikçi olarak olmasa da kendi büyük markasını çekti; GM, lüks sedan yelpazesinin ötesinde dayanıklılık yarışları çabalarıyla motor sporlarında bir üne sahip olan Cadillac markasıyla projeye destek vermeyi seçti. Formula 1’e doğru genişlemek, takımın belirgin Amerikan havasını daha da güçlendiriyor ve takım, şampiyonanın ABD’deki büyümesini sürdürmede bir varlık haline gelmesini umuyor.
Bu Haas’ın özellikle yararlanmak istemediği bir şey ve ABD’deki sahipliğine yapılan atıflar sessiz kaldı. Haas, Yıldızlar ve Çizgiler’in neredeyse hiç yer almadığı bir Anglo-İtalyan takımı. Ferrari patronu Frederic Vasseur, milliyete dayalı bir takım seçimine karşı çıkarken Formula 1’in zaten bir Amerikan takımı olduğunu belirtti – ancak Haas’ın bu konudaki yaklaşımı özellikle Amerikalı hayran kitlesiyle uyuşuyor mu? Belki Stewart-Haas Racing NASCAR takımıyla isim-marka tanınırlığı sayesinde biraz etkisi vardır, ancak ABD yarış çevrelerinde Andretti isminin çekiciliğine yakın bir yerde değil.

Öngörülebilir bir gelecekte Cadillac güç aktarma organları olmayacağı için safkan bir üretici olarak olmasa bile GM’nin ilgisini çekmeyi başarmış olması Andretti’nin takdirine şayan. Ancak, Ford’un 2026 yılı için Red Bull Güç Aktarma Organları operasyonuna sahip olmak yerine sadece finansman sağlamaya yardımcı olduğu düşünülebilir…
Formula 1, Andretti Cadillac ikilisine sadece isim olarak değer vermeli, özellikle de ABD’nin mevcut takvimde üç yarışa sahip olması ve Andretti’nin ortaya çıkışı bir satış noktası olabilir. Ancak bir isimden daha fazlası var; FIA teknik projesinde de açıkça değer gördü. Nick Chester ve John McQuilliam gibi bir dizi deneyimli Formula 1 mühendisine sahip olan Andretti, hızlanmasını sağlayacak teknik bilgi birikimine sahip. Bir Formula 1 aracının tasarımı ve inşası için ABD’deki tesislerine yatırım yaptı ve bazı faaliyetler İngiltere’de gerçekleştirilecek.
Andretti’nin, finansal hizmetler devi Group 1001’in bir parçası olan IndyCar sponsoru Gainbridge’in desteğini alacağı öne sürülüyor; bu gerçekleşirse, Andretti’nin ABD sponsorluk pazarında sahip olabileceği çekim gücünü şimdiden gösteriyor.
Bu, Domenicali’nin arzuladığı gibi takımın Formula 1’e “değer katacağını” kanıtlamak için yeterli olacak mı?
Andretti en nihayetinde mali rakamlarını, halihazırda desteklediği markaların değerini göstermek ve Formula 1’in yeterince heyecanlanmasını ummak zorunda kalacak. Ancak bu, FOM’un takımı 2025 sonunda sona erecek olan mevcut Concorde Anlaşması kapsamında şampiyonaya kabul etme sürecini nasıl ele alacağına bağlı. Bu anlaşmaya göre Andretti hâlâ 200 milyon dolarlık değer kaybetme karşıtı ücret kapsamında bir takım üzerinde hak iddia edebilir; 2026 ve sonrası için takımlar muhtemelen kalemi kağıda dökmeden önce bu maliyeti göz kamaştırıcı bir miktara çıkaracaklardır.
Mevcut takımların baskısı işleri zorlaştırabilir ve Formula 1’in Andretti ile müzakerelerindeki başlangıç pozisyonunu etkileyebilir. Her şey kolay olmayacak ve iki taraf teorik olarak aylarca bir çıkmazda kalabilir. Birkaç hafta içinde Andretti’nin 2025 gridine tamamen kabul edilmesiyle sonuçlanan bir çözüm olursa, bu muhtemelen Nico Rosberg’in şampiyonluğu kazandıktan beş gün sonra emeklilik açıklamasını yapmasından bu yana Formula 1’deki en büyük şok olacaktır. Son söylemler göz önüne alındığında belki daha da büyük.
Andretti için zor olacak. FOM da kendisini, eğer yumuşamazsa, mevcut takımların cebindeymiş gibi görünen bir pozisyona soktu – ki bu takımlardan bazıları şu anki halleriyle bile şüpheli bir değere sahip.
Andretti bütün bu yolu kat edip son engelde düşebilir. Ancak bu muhtemelen takımın kendi eseri olmayacaktır – Formula 1’in daha önce üzerinde anlaşmaya varılan hedefleri değiştirmesi için yapılan baskı belirleyici faktör olabilir. Andretti’nin projesiyle ilgili meşru şikayetler varsa, FIA muhtemelen bunları kendi süreci aracılığıyla şu an kadar bulmuş olacaktır – ve eğer takım FOM tarafından belirsiz ve esrarengiz nedenlerle reddedilirse, o zaman bu dava olasılığını ortaya çıkarır – ki bu da daha önce mutlu olan koşullar için çirkin bir son olur.