Bir İngiliz efsanesi: Jim Clark
| . | . | . |
F1’in efsane isimleri arasında yer alan Jim Clark, Formula 1 tarihinin gelmiş geçmiş en hızlı sürücülerinden birisi olarak kabul görüyor. Biz de Clark’ın doğuşunun 85. sezon dönümünde efsane pilotu tekrar hatırlamak istedik. Clark’ın Formula 1’e giden yolu Clark, İskoç bir çiftçi ailenin 5 çocuğundan en küçüğü ve tek oğlanı olarak dünyaya geldi. Eğitim hayatının ardından ailesi karşı çıksa da mahallî ralli ve tırmanma etkinliklerine katıldı. Brands Hatch’teki 10 turluk GT yarışında Colin Chapman’ın ardında ikinci bitirdi. Lotus takımının sahibi Chapman, Clark’tan etkilendi ve Formula Junior serisinde yarışması için şans verdi. Jim Clark, Lotus 18 – Climax, şampanyasını alıyor 1/1 1960 Hollanda GP – Clark’ın ilk yarışı Jim Clark, 1960’da Lotus takımına katıldı. Formula 2 serisinde mücadele etti. Lotus’un F1 takımındaki Surtees, Hollanda Yarış ile çakışan bir motorsiklet yarışı için Man Adası’na gitti. Bunun üzerine Lotus, 3 yedek yarışçı arasından Clark’a fırsat tanımayı seçti. Böylece Clark, F1’deki ilk yarışına çıktı. On birinci sıradan yavaş bir startla geriye düştü. 20 tur geçmeden ilk 5’e ulaştı. Uzunca bir süre Graham Hill’i takip etti. Geçmeyi başarsa da önünde 2 tur kalabildi. 43. turda şanzıman arızasıyla yarış dışı kaldı. Jim Clark, Lotus 18-Ford , John Surtees, Cooper T52-BMC 1/1 1960 Portekiz GP – Clark’ın ilk podyumu Clark’ın kariyerindeki ikinci yarışı olan Belçika’da 2 ölümlü kaza gerçekleşti. Yarışın sonunda beşinci olup puan alsa da yarış boyunca kaskatı kesildiğini söyledi. Fransa’da da beşinci olarak hanesine 2 puan daha yazdırdı. Britanya’da podyum mücadelesi verirken aracında çıkan sorun nedeniyle 7 tur geriye düştü. Portekiz’de ise Clark yarıştan bir gün önce aracına hasar verdi. Onarılan aracıyla birlikte yarışa sekizinci sıradan başladı. Startta 3 sıra geriye düşmesine rağmen yaptığı atakların ve sorun yaşayan rakiplerinin de etkisiyle üçüncü olarak podyuma ulaştı. 1960 sezonunu 8 puan ile onuncu sırada tamamladı. Maurice Trintignant, Aston Martin DBR5/250, Jim Clark, Lotus 18 Climax 1/1 1962 Belçika GP – Clark’ın ilk zaferi 1961 sezonunda Clark iki kez podyumun son basamağına çıktı. 11 puan toplayarak sezonu yedinci tamamladı. İtalya yarışında F1 tarihinin en trajik kazalarından birine karıştı. Ferrari pilotu Wolfgang von Trips, Parabolica virajına gelinirken Clark ile çarpıştı ve hızla seyircilere doğru uçtu. Alman yarışçı ve 15 seyirci hayatını kaybetti. Clark ise ağır hasar alan aracıyla yarışa veda etti. Britanyalı yarışçı 1962’de başarılı bir başlangıç yapamadı ancak bu durum uzun sürmeyecekti. Sezonun üçüncü yarışı Belçika’da yapıldı. Clark on ikinci sıradan çok iyi start alarak ilk turu dördüncü tamamladı. Dokuzuncu turda liderliği aldı ve yarışın sonuna kadar bunu sürdürdü. Böylece Clark kariyerinin ilk zaferini kazandı ve Graham Hill ile yıllar sürecek rekabetin başlamasını sağladı. Jim Clark, Lotus 25-Climax 1/3 Ricardo Rodriguez ve Ferrari takım arkadaşı Phil Hill Eau Rouge’a doğru yol alıyorlar 2/3 Rainer W. Schlegelmilch Eau Rouge’un pitlerden görünümü 3/3 Rainer W. Schlegelmilch 1963 İtalya GP – Clark’ın ilk şampiyonluğu Lotus’un efsanevi 25 kodlu şasisi, ikinci sezonunda yenilmesi zor bir araca dönüştü. Clark, Monaco’da vites kutusu sorunuyla kalması dışında bütün yarışlarda podyuma çıktı. Dördü üst üste olmak üzere 7 yarış kazandı. 1963 sezonunun yedinci yarışı Monza’da yapıldı. Antrenmanlarda yaşanan kazalar, oval kısmın da dahil olduğu 10 kilometrelik versiyon yerine günümüzdeki Monza’nın şikansız versiyonunda koşulmasına neden oldu. Üçüncü sıradan başlayan Clark yarış boyunca Surtees, Hill ve Gurney ile liderlik mücadelesi verdi. Rakip araçların birer birer arızalanmasıyla Clark rahat bir şekilde kazandı. İtalya’daki zafer, sezonun bitimine 3 yarış kala şampiyon olmasını sağladı. Bu, o zamana kadarki en erken garantilenen şampiyonluk olarak kayıtlara geçti. Ayrıca Lotus takımına da ilk şampiyonluğunu kazandırmış oldu. Jim Clark, Lotus 25 Climax, race winner and clinching the drivers and constructors World Championshi 1/2 Yarış galibi Jim Clark, Lotus 25, Colin Chapman, Lotus Takım sahibini aracının üstünde taşıyor 2/2 Sutton Images 1965 Almanya GP – Clark’ın son şampiyonluğu 1964 sezonunda Lotus, 33 kodlu yeni şasisine geçme çalışmalarını yürüttü. Sezonun ilk yarısında 3 zafer elde eden Clark, ikinci yarısında yeni araçla çıktığı hiçbir yarışı tamamlayamadı. Takım yıl arasında aracı geliştirdi. Clark, Indianapolis 500 yarışına katılabilmek için F1’deki sezonun ikinci durağı olan Monaco yarışını kaçırdı. Ancak Amerika’dan galibiyetle döndü. Bu zafer aynı zamanda Indianapolis 500’te arkadan motorlu bir araçla kazanılan ilk zaferdi. 10 yarışlık F1 sezonunda ise ilk 7 yarışın 6’sını kazandı ve bir kez daha sezonun bitimine 3 yarış kala şampiyonluğunu ilan etti. Eğer Monaco yarışını kaçırmasaydı 7/7 yaparak en iyi yıl başlangıcını elde edebilirdi. Yine de 1963 ve 1965 sezonlarını mümkün olan en yüksek puan yüzdesiyle (%100) tamamladı. Jim Clark, Lotus 33 1/1 Sutton Images 1968 Güney Afrika GP – Clark’ın son zaferi 1966 sezonunda 3000 cc’lik atmosferik motorlara izin verildi. Lotus, mevcut Climax motoruyla rekabetçiliğini kaybetti. Bunun üzerine takım, araçların bazılarında BRM kullanarak farkı görmeye çalıştı. Clark, BRM motoruyla 1 yarış kazansa da 1967 sezonunda Ford Cosworth motoruna geçildi. Graham Hill, Lotus takımına katıldığında sezonun iki şampiyon arasında geçmesi bekleniyordu. Ama yaşanan dayanıklılık sorunları Brabham takımına yaradı. Clark 1967’yi çifte zaferle kapatırken 1968’e de zaferle başladı. Güney Afrika’da kariyerinin 25. galibiyetini alarak en çok yarış galibiyeti rekorunu ele geçirdi. Jim Clark, Lotus 49 Ford 1/1 7 Nisan 1968 – Clark’ın kazası ve ölümü Jim Clark, F1’in yanı sıra fırsat buldukça Formula 2, Tasman, Indianapolis 500 ve Le Mans 24h serilerinde de yarışıyordu. 1968 sezonunun ilk yarışından sonra 4 aylık boşluk vardı. Clark yine boş durmadı ve çeşitli yarışlara katıldı. 7 Nisan tarihinde Brands Hatch’teki BOAC 1000 km yarışına katılmayı planlıyordu. Ama lastik tedarikçisi Firestone ile yapılan sözleşme yükümlülükleri gereği Lotus takımı Hockenheimring’teki Formula 2 yarışına katılmasını istedi. Yarıştan önce yağan yağmur görüş mesafesini düşürdü. Max Mosley koşulları şöyle anlattı: “İlk virajı döndükten sonra yarışmanın iyi bir fikir olmadığını düşündüm. Yapılabilecek tek şey ağaçların tepelerine bakarak araca yön vermekti çünkü spreyden dolayı yolu göremiyorduk.” Yarış bu koşullarda koşulurken beşinci turda Clark araç hakimiyetini kaybederek ağaca çarptı ve olay yerine hayatını kaybetti. Yapılan araştırmalar -kesin olmamakla birlikte- kazanın sönen arka lastikten kaynaklandığını gösterdi. Clark’ın ölümü birçok pilotu derinden etkiledi. Graham Hill, 1968’deki şampiyonluğunu Jim Clark’a adadı. Yazı: Rahmi Can Yüksel Bu tür paylaşımları, Telegram platformumuzda haftaya yayılmış şekilde bulabilirsiniz. Ayrıca minik testler de yapıyoruz. Dilerseniz Telegram kanalımızı ve Telegram grubumuzu da takip edebilirsiniz. Eski Hockenheim pist yolundaki ağaçlar ve 1968’de hayatını kaybeden ve 2018 başında yeri değiştirilen Jim Clark heykeli 1/3 Sutton Images Race winner Jim Clark, Lotus 2/3 David Phipps Race winner Jim Clark, Lotus 3/3 David Phipps paylaşım yorumlar
tr.motorsport
En güncel Motorsporları haberleri için sosyal medyada TRmotosports’u takip edin.
facebook.com/TRmotosports
twitter.com/TRmotosports
instagram.com/trmotosports/
linkedin.com/company/trmotosports-com
