Felipe Massa’nın 64 milyon sterlinlik Formula 1 davası hakkında neler öğrendik?

Formula 1 ve FIA’nın 2008 Singapur Grand Prix’sindeki ‘crashgate’ (kaza skandalı) tartışmasını ele alış biçimiyle ilgili olarak yasal işlem başlatmayı düşündüğünü açıklamasının üzerinden neredeyse bir sezon geçtikten sonra, Massa tazminat arayışında parasını ortaya koydu.
Brezilyalı pilot, geçen sezon Formula 1’in o zamanki patronu Bernie Ecclestone’un, Grand Prix yarışlarının şeflerinin Nelson Piquet Jr’ın Renault takım arkadaşı Fernando Alonso’nun galibiyetine yardımcı olmak için Singapur’da kasten kaza yaptığından önceden haberdar olduklarını açıklamasının ardından harekete geçti.
O yılki Formula 1 yıl finalinden ve özellikle de şampiyonlukların resmi olarak verildiği yıl sonu FIA ödül galasından önce bir şeylerin yanlış gittiğinin bilinmesi, Singapur’da yaşananlarla alakalı düzgün bir soruşturma yürütülmesi ve uygun önlemlerin alınması için bolca zaman olduğu anlamına geliyor.
Massa, FIA’nın yapması gerektiğini düşündüğü şekilde hareket etmiş olması halinde Singapur GP’sinin sonucunun değişeceğine ve yılı Lewis Hamilton’ın değil kendisinin şampiyon olarak tamamlayacağına inanıyor.
Tartışmayı çevreleyen argümanlar uzun zamandır tartışılıyordu, ancak yasal periyot davanın daha spesifik detaylarının ortaya çıkması anlamına geliyor.
Autosport, Massa’nın yasal temsilcileri tarafından sunulan İngiliz Yüksek Mahkemesi belgelerini gördü. Bu belgeler, oyundaki yasal argümanlara ve nasıl bir sonuç arandığına dair büyüleyici bir bakış açısı sunuyor.

64 milyon sterlinlik soru
Geçen sezon Massa’nın 2008’de yaşananlarla ilgili olarak yasal yollara başvurmayı düşündüğü haberi ilk çıktığında, bu haberde Massa’nın daha çok şampiyonluk sonucunu iptal ettirmeye çalışacağına odaklanılmıştı.
Massa’yı Brezilya’da temsil eden Sao Paulo Vieira Rezende Advogados hukuk firmasından Bernardo Viana geçtiğimiz Eylül ayında Autosport’a verdiği demeçte: “Amaç kupayı eve getirmek. Finansal değil.” demişti.
Ancak o zamanlar dünya şampiyonası sonucunun nasıl bozulabileceği belirsizdi çünkü FIA tüzükleri yıl sonu galasında resmi kupalar dağıtıldıktan sonra bozulma için bir gerekçe olmadığını, oldukça kesin bir şekilde ifade ediyor.
Mahkeme belgelerinde Hamilton’ın ilk Formula 1 şampiyonluğunun elinden alınıp Massa’ya verilmesine yönelik herhangi bir atıfta bulunulmadığı için de bu sonuca varılmış gibi görünüyor. Bunun yerine, mahkeme davası tamamen Massa’nın FIA ve Formula 1’in yanlış eylemleri sonucu uğradığını söylediği zararlarla ilgili.
Massa’nın şampiyonluğu kazanamadığı için sadece 2 milyon € (1.7 milyon £) ikramiyeyi kaybetmekle kalmadığı, aynı zamanda sonraki yıllarda hem sürücü olarak hem de Formula 1 ve motor sporlarıyla ilgili diğer rollerde alabileceği maaşın yanı sıra sponsorluk ve ticari fırsatlar açısından da kendisine pahalıya mal olduğu belirtiliyor.
Mahkeme belgeleri, kesin nihai meblağın “uzman kanıtı” ile belirleneceğini söylerken, faiz öncesi kayıpların en iyi tahmininin 64 milyon £ olduğunu belirtiyor.
Massa, maddi tazminat talebinin ötesinde, FIA’dan Singapur kazasının koşullarını soruşturmayarak kendi düzenlemelerine aykırı davrandığının beyan edilmesini istiyor.
Ayrıca, eğer FIA kendi kurallarını ihlal etmemiş olsaydı, Singapur yarışının sonuçlarını iptal edeceği ya da düzelteceği – ki bu da Massa’nın şampiyon olacağı anlamına geliyordu – yönünde bir beyan istiyor.

Kural kitabını takip etmek
Massa’nın eylemi, kendisinin ve avukatlarının FIA ve Formula 1 yöneticilerinin 2008 Singapur GP’sinden sonra Renault’nun komplosunu soruştururken ve ele alırken doğru hareket etmediklerine olan inançlarından kaynaklanıyor.
Formula 1’in o zamanki patronu Bernie Ecclestone ve FIA başkanı Max Mosley’nin Nelson Piquet Jr’ın eylemlerinden Brezilya’daki yıl finalinden önce haberdar olduklarının ortaya çıkmasıyla birlikte, hemen müdahale etmeleri gerektiği savunuluyor.
Mahkeme belgeleri, FIA’nın “otomobil hareketliliği ve turizmi ve motor sporları ile ilgili bütün uluslararası konularda üyelerinin çıkarlarını” korumasını talep eden FIA Tüzüğü’ne dayanarak, FIA’nın yanlış davranış iddialarını soruşturmak için sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü olduğunu iddia ediyor.
Tüzük ayrıca FIA’nın amaçlarından birinin de “Motor sporlarının gelişimini teşvik etmek, motor sporları etkinliklerinin organizasyonu ve yürütülmesi için geçerli ortak kuralları yürürlüğe koymak, yorumlamak ve uygulamak.” olduğunu ifade ediyor.
Massa ayrıca FIA’nın Uluslararası Spor Kuralları’na da atıfta bulunarak Kuralların, yönetim organının yetkilerini “adil ve hakkaniyetli bir şekilde” kullanması için oluşturulduğunu ve “hiçbir zaman bir yarışmayı ya da bir yarışmacının katılımını engelleyecek ya da zorlaştıracak şekilde uygulanmayacağını” belirtiyor.
Ardından, “herhangi bir hileli davranış veya herhangi bir yarışmanın çıkarlarına veya genel olarak motor sporlarının çıkarlarına zarar veren herhangi bir eylem” için yaptırım talep eden ünlü 151c itibarsızlaştırma maddesi bulunuyor.
Ayrıca, bir etkinlikle ilgili ‘yeni bir unsur’ keşfedilmesi halinde, komiserlerin bunu araştırmak üzere toplanması gerektiğini söyleyen 179(b) maddesi de var.
Massa, bütün bu hususlar çerçevesinde, FIA’nın kural kitaplarında yazılanlara uymuş olması halinde, Piquet Jr’ın kasıtlı olarak kaza yaptığının farkına vardığında, bunu soruşturmak üzere hakemleri toplamakla yükümlü olduğunu söylüyor.

Massa ayrıca Ecclestone’un yönetmeliklerde yer alan hükümlerden haberdar olması gerektiğini, bu nedenle harekete geçmemesinin yanlış olduğunu iddia ediyor.
Massa ayrıca, Singapur kazasının Formula 1’e zarar veren bir skandala dönüşmesini engellemek için FOM ve FIA tarafından düzenlenen bir komplonun kurbanı olduğunu öne sürüyor.
FIA’nın kazayı zamanında gerektiği gibi soruşturması ve hatta gerekli görüldüğü takdirde yıl sonu FIA Galasını ertelemesi gerektiğini savunuyor.
Yapılması gereken doğru şey
Konuya artık bir yargıç karar verecek ve Ecclestone’un kendisi bile Massa’nın yasal yollara başvurma hamlesini destekledi.
Press Association’a konuşan Ecclestone şunları söyledi: “Bana sorsaydı, dava açmanın ve neyin doğru neyin yanlış olduğuna bir İngiliz yargıcın karar vermesine izin vermenin tamamen doğru olduğunu söylerdim. Sonuç ve ne olacağı konusunda bir şey söyleyemem. Onun bakış açısından, bir İngiliz yargıcın karar vermesi daha iyidir. Bu onun için daha faydalı olacaktır.”