Kripto çöküşüyle, Formula 1 takımları sponsorlarını gözden geçiriyor

F1’deki ‘finansal talihsizlikler’ yeni bir şey değil. Rich Energy/Haas fiyaskosu, bazen paranın gerçek olamayacak kadar iyi olduğuna dair benzetmenin en açık örneğini sunuyor; son yıllarda da kripto dünyası pençelerini F1’e batırdı.
Kripto ve NFT’ler uzun zamandır dışarıdan bakıldığında başarısız olmayı bekleyen bir iskambil kâğıdı evi gibi görünse de bu, asırlık bir piyasayı bozmak ve ciddi para kazanmak için bir şanstı; ya da en azından fikir buydu.
Yatırımcılar ticaret yapmaya başladı ve kripto para birimlerinin sayısı hızla arttı. Bitcoin ve Ethereum’un her ikisi de yüz milyarlarca dolarlık bir piyasa değerine sahip, ancak düzenlemenin göreceli eksikliği; herkesin istediği takdirde kendi para birimini ortaya çıkarabileceği vahşi bir batı pazarı sağlıyor.
Platform, içine daha fazla para girmesiyle büyüdükçe; bu para birimlerinin küresel ve kültürel erişimi de katlanarak arttı.
Bu yeni pazarda kendilerini kral olarak kabul ettirmek isteyen borsa şirketleri, markalarına itibar kazandırmak için bu popüler kültüre yöneldiler.
Kısa süre sonra sponsorluk her yerdeydi, çünkü milyonlarca gözün logonuza bakmasını garanti altına almak için spordan daha iyi bir yer yoktu. 
Spor, uzun zamandır ahlaki açıdan sorgulanabilir şirketlerin markalarını daha meşru hale getirmek amacıyla boyamaları için ideal bir tuval olmuştur. Şu anda sekiz Premier Lig takımının formasının önünde kumar şirketleri yer alıyor, Katar ve Suudi Arabistan gibi ülkeler spor dünyasının en büyük yıldızlarından bazılarının ön yüzünde görülebiliyor ve artık; kriptonun varlığını gözden kaçırmak imkansız hale geldi.
2022’deki herhangi bir yarışı düşünün ve bilinçaltınızda çeşitli kripto piyasaları için düzinelerce logo görmüş olacaksınız: Örneğin Crypto.com, Miami Grand Prix’sinin yanı sıra üç Sprint yarışının da sponsorluğunu üstlendi.
Max Verstappen İspanya’da DRS’yi açma mücadelesi verirken, izleyicilerin gözleri Bybit logosundaydı. OKX Eylül ayında Daniel Ricciardo’yu sihirbaz gibi giydirmişti. Ancak en çok dikkat çeken ortaklık Mercedes ve FTX oldu.
Son birkaç ay içinde FTX, kriptoda yanlış olan her şeyin odak noktası haline geldi. Şu anda iflas etmiş olan şirket, yalnızca Mayıs 2019’da kurulmuş bir kripto para borsasıydı ancak 2021’de 1,02 milyar dolarlık bir gelir elde etti.
Şirketin hızlı bir şekilde büyümesi, Miami Grand Prix’sindeki bir etkinliğe ve en önemlisi Mercedes’e sponsor olmasıyla F1’de olduğu kadar gerçek dünyada da görünür hale geldi.
Benzeri görülmemiş başarıları göz önüne alındığında, Mercedes, logonuzu bir araca koyma konusunda şüphesiz en iyi seçenekti. bu nedenle her iki taraf da Eylül 2021’de çok yıllık bir sponsorluk anlaşması duyurduğunda, bu FTX’e oldukça pahalıya mal olacaktı.
İkili, kendi NFT’lerini bile piyasaya sürmüştü ancak ancak daha önce reklam veren web sitesi artık çevrimdışı.
Belki de Mercedes’in pistlerde en çok problem yaşadığı yılın FTX ve sahibi Sam Bankman-Fried’ın iflas edeceği sezon olması semboliktir.
New York Times’a göre, şirketin merkezi Bahamalar’daydı ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yasal olmayan riskli ticaret seçenekleri üzerinde faaliyet gösteriyordu. FTT olarak bilinen kendi yerel kripto para birimleri vardı, ancak dünyanın en büyük kripto borsası Binance’in CEO’su Changpeng Zhao, FTX’te sahip olduğu hisseyi Bankman-Fried’a geri sattığında problem başladı.
Karşılığında bir dizi FTT tokenı aldı ancak Kasım ayında Zhao, FTX’in finansal istikrarıyla ilgili endişelerini dile getirdikten sonra tokenları satacağını söyledi.
FTT’nin değeri, yatırımcıların geri çekilmek istemesiyle düştü ve şirket kendini 8 milyar dolarlık bir açıkla buldu.
Binance, FTX’in varlıklarının hiçbir değeri olmadığına durum tespitinden sonra karar vermek için onlara kredi vermeyi önerdiğinde FTX kurtarılmış gibi görünüyordu.
TX, Kasım 2022’de iflas başvurusunda bulundu ve Bankman-Fried daha sonra yatırımcıları dolandırmak ve milyarlarca doları yağmalamak suçuyla tutuklandı.
Aynı ay içinde Mercedes, ön kanadın burnunda ve arka kanadın uç plakasında en üst pozisyonda yer alan FTX logosunu kaldırdı.
Mercedes önde gelen örnek olarak kullanılsa da, bir tür kripto platformuyla çalışan tek şirket onlar değil ve bütün sonuçlar büyük ölçüde aynı.
Mevcut on takımdan dokuzunun bir tür kripto sponsoru var ve Williams böyle bir anlaşma yapmayan tek takım. Sports Illustrated tarafından kasım ayında yayınlanan bir rapor, bütün Formula 1 takım sponsorlarının değerinde meydana gelen şaşırtıcı düşüşü gösterdi.
Ferrari’nin Vela’sı 0,001 dolardan 0,000081 dolara, Alfa Romeo’nun FLOKI’si 0,001 dolardan 0,000081 dolara, McLaren’in Tezos’u 45 dolardan 12 dolara; Alpine’in Binance’i 5.000 dolardan 2.782 dolara düştü.
Bunların sadece ekrandaki rakamlar olduğunu görmek kolaydır, ancak büyük miktarda insanın büyük miktarlarda para yatırdığını düşündüğünüzde; bu daha gerçek hale gelir. Bir gecede evler, birikimler ve yatırımlar kaybedildi.
F1 ekipleri dışsal bir endüstrinin çöküşünden sorumlu tutulamaz, ancak daha fazla durum tespiti yapmaları gerekir miydi sorusu sorulabilir.
Takımlar, araçlarında logo bulundurmayı kabul ederek onaylarını vermiş oluyorlar ve bütün spor takımlarında olduğu gibi; her takımın inanılmaz derecede sadık bir hayran kitlesi var.
Gerçek şu ki, sıkı bir Mercedes taraftarı kendi takımının aracında FTX’i görse, doğal olarak diğerlerinden daha fazla bu firmaya yönelecektir.
Bu nedenle her takımın ve hatta sporun kendisinin, taraftarları için aktif olarak kötü olan şirketleri desteklememe sorumluluğu vardır.
2006 yılında sigara sponsorları Dünya Sağlık Örgütü tarafından yasaklanmıştı, ancak kripto ticareti ve kumarın bir kişinin fiziksel sağlığıyla net bir ilişkisi olmadığı göz önüne alındığında, herhangi bir bağımsız organın bu konuda devreye girmesi pek olası değildi.
F1 takımlarının daha iyi olma sorumluluğu var ve isimlerinin bir şirkete güvenilirlik sağlamada ne kadar etkili olabileceğini çok iyi biliyorlar. Bu yüzden, hesaplarına gelen paraları görmezden gelip kendilerine güvenen taraftarları düşünmeye başlamalarının zamanı geldi.