Yeni kurallarla, Formula 1’deki sınıf ayrımı ortadan kalkıyor mu?

Red Bull’un bu sezon F1’deki muhtemel hakimiyeti, bir Pazar günü aynı takımın galibiyetini izlemenin bir anlamı olmadığını düşünenler için açık bir engel olma riski taşıyor. Formula 1 şampiyonluk savaşı söz konusu olduğunda oldukça tek taraflı bir ilişkiye hazır olsak da, gridin farklı yerlerinde şu anki gibi bir rekabet seviyesi olduğu için, oraları gözden kaçırmamak önemlidir. Şu ana kadar olanlara baktığımızda Formula 1’in lider grup, orta grup ve arka grup şeklinde ayrışan sınıf düzeninin 2023’te ortadan kalktığını söyleyebiliriz.
Günümüzde bunların hepsi geride kaldı gibi. Takımların çoğu, çok az farklarla birbirlerinden ayrılıyorlar. Yani çok az zaman kaybeden bir yarışçı beklemediği bir şekilde sıralamalarda ilk seansta elenirken, aynı şekilde her şeyi bir araya getiren bir yarışçı son seansa geçebilir. En son güncelleme ile birkaç ondalık bularak birkaç sıra ilerlenebilir veya sıralamaların son hızlı turunda bir yerde lastikleri kilitleyerek, bir anda birkaç sıra kaybedebilirsiniz. Sıralamalarda ilk seansta elenmeme endişesi yaşamayan muhtemelen sadece dört takım – Red Bull, Mercedes, Ferrari ve Aston Martin – var. Geri kalan 6 takım için ise sıralamalar daha riskli görünüyor.
Haas pilotu Nico Hulkenberg’in söylediği gibi, artık gridin arkasında eleneceği kesin olan takımlar yok.
Hulkenberg, “Şu anda tepede 4 takım var gibi düşünüyorum. Alpine tam olarak ne durumda bilmiyorum ancak sonrasında orta grupta 5 takım var. Artık en geride yer alan takımlar yok. Geri kalan takımların hepsi, birkaç ondalık içerisinde. Küçük bir hatanın devasa sonuçları olabilir. Ancak tam tersi iyi iş çıkarırsanız, kendinizi ilk 10 içerisinde bulabilirsiniz. Yani rekabetçi bir ortam var.” demişti.
İstatistikler, Hulkenberg’in gridin ön ve arka gruplarının birbirleriyle yakınlaştığı yönündeki değerlendirmesiyle uyuşuyor.
Avustralya Yarış sıralamalarında, 1. seansta elde edilen verilere baktığımızda bütün grubun 1.330 sn içerisinde dizildiğini görüyoruz. Bu, bütün takımların ne kadar rekabetçi olduklarının iyi bir işareti. Aşağıdaki listede Avustralya’da son 10 yarışta tamamlanan sıralamalarda ilk seanstaki en hızlı yarışçı ile en yavaş yarışçı arasında oluşan farkı görüyorsunuz.
2023: 1.330 sn2022: 2.792 sn2019: 4.050 sn (Williams pilotu Robert Kubica ile olan fark. George Russell ile fark 2.343 sn’ydi) 2018: 2.471 sn2017: 1.907 sn2016: 4.291 sn2015: 3.451 sn2014: 6.218 sn2013: 7.246 sn2012: 7.461 sn

Zaman zaman olağan dışı durumlar olabildiği için yukarıdaki veriler kıyaslama açısından mükemmel olmayabilir ancak trendin bu şekilde olduğu da inkar edilemez bir gerçek. Grid daha önce hiç bu kadar yakın olmamıştı.
Birkaç sene öncesine gittiğimizde, sıralamalarda her zaman 1. seansta elenen takımlar olurdu. Hatta o takımların bırakın 3. seansa kadar ilerlemelerini ilk seansı geçmeleri büyük sürpriz olurdu. O takımların derecelerini önemli ölçüde geliştirmeleri bile 2. seansa geçmeleri için yeterli olmazdı çünkü öndekilerle farkları bir saniyeden daha fazla geride olurdu.
Avustralya’da sıralamalarda 1. seansı en son geçebilen isim olan Oscar Piastri ile o seansın lideri olan Max Verstappen arasında sadece 1.133 sn fark vardı. Ayarları daha iyi hale getirme, teknik güncelleme ya da hatalardan arınmış mükemmel bir tur ile 0.2 – 0.3 sn kazanılabileceği düşünülüyor. Bu pozisyonda bulunan bir pilot, bu kadar yakın bir gridde bir anda 15. sıradan ilk 10’a girebileceği duruma gelebilir. Bütün bunların anlamı, şimdi takımlar için gerçekten saklanacak bir şey olmadığı ve sonuç dalgalanmalarının çok küçük performans öğeleri tarafından etkileneceğidir.
“Bu sezon alınan her puan geçen yıla göre çok daha değerli. Teorik olarak, ilk sekiz sıra zaten alınmış durumda, ardından sadece 9. ve 10. sıralar alınır. Bunun ağırlığı çok fazla olacak.” Gunther Steiner
Bir takım için hafta sonu işleri ters giderse, DRS trenleri ile kaybı telafi etmek çok zorlaştığından, o takımın gridde gerilerden yükselmesi daha zor olabilir. Diğer taraftan önünüzdeki DRS trenine ayak uyduramazsanız, bu durumda da oyun erkenden bitmiş olabilir.
18. sıradan başlayıp yarışı ancak 14. pozisyonda tamamlayabilen takımların yeni bir zihniyet benimsemesini zorunlu kılan şey bu dramatik değişimlerdir. Bir hata yapmak ya da geriden başlamak, dünyanın sonu olmayabilir. Bu artık standart bir Formula 1 sezonunun ayrılmaz bir parçası.
Benzer şekilde yarış içerisinde bir problem yaşanmadığı takdirde ilk 8 sıra kesin gibi göründüğü için, son puanlar için mücadele her zamandan daha yoğun olacak. Alınacak her bir puanın sene sonunda şampiyona pozisyonundaki değeri daha yüksek olacak. Bunu bilen Haas’ın Avustralya Yarış sonucunu protesto etmesi, bu açıdan sürpriz olmadı. Hulkenberg’in McLaren’dan Lando Norris’in önünde yer almasıyla kazanacağı bir sıra, iki puan daha fazla alacakları manasına gelecekti.

Avustralya hafta sonunda yarıştan önce konuşan Haas patronu Gunther Steiner, bu sezon orta grup takımları için oyunun değiştiğini şu sözlerle ifade etmişti: “Bu sezon her puan geçen yıla göre çok daha değerli, size bu kadarını söyleyebilirim. Teorik olarak, ilk sekiz sıra zaten alınmış durumda, ardından sadece 9. ve 10. sıralar alınır. Bunun ağırlığı çok fazla olabilir.”
Bunun anlamı, küçük detayların sezonun dengesinde çok daha önemli olacağıdır. Güncellemelerden onda bir veya ikisini almak, Pirelli lastiklerini doğru çalışma aralığına getirmek için lastik ayarını tutturmak, sıralamalarda hatasız bir tur atabilmek ve kurşun geçirmez dayanıklılığa sahip olmak, bir takımın bir hafta sonundan puan alıp alamayacağını ya da arkalarda takılıp kalacağını belirleyen unsurlardır.
Bu durum, yarışları evde izleyen taraftarlar için ilk 4, Alpine istikrarlı bir konuma gelirse ilk 5 arkasındaki mücadelenin tahmini zor olması açısından heyecan sağlayabilir. Ve bu, her ne kadar bir takım ön tarafta rahat bir şekilde ilerliyor olsa da 2023 Formula 1 sezonunda heyecan verici çok şey olacağının bir farklı kanıtı.